Oses Çiğköfte

Son yılların en gözde iş fırsatlarından biri de çiğköfte bayiliği açmak. Sektör o kadar dallanıp budaklandı ki yazıya nereden başlayıp, ne gibi bilgiler vermek gerektiği konusunda uzunca bir araştırma yapmak zorunda kaldık.
Küçük bir birikiminiz var, bunu karlı bir yatırıma dönüştürmek istiyorsunuz. Nereden başlayacağınızı bilmiyorsunuz. Bu yazımızda kısaca izlemeniz gereken yollar ve aşmanız gereken problemlere değinilecektir.

Etli Çiğ Köfte mi Etsiz Çiğ Köfte mi?

Yasal mevzuata göre çiğ köftede et bulunması yasaktır. Yani piyasada görmüş olduğunuz, yasal olarak faaliyette bulunan çiğ köftecilerde etsiz çiğ köfte satışı yapılmaktadır. Her ne şekilde olursa olsun etli çiğ köfte üretimi yapmak, satışa sunmak mümkün değildir. Etsiz üretilen çiğ köftenin muhafazası, nakliyesi ve satışı çok daha sağlıklı olup, tüketiciler için de güven verici bir unsuru bulunmaktadır.
Türkiye genelinde faaliyet gösteren yaklaşık 35 civarında çiğ köfte firması olduğunu söyleyebiliriz. 35 firmanın yaklaşık %80′i yöresel olarak faaliyet göstermekte, sadece kendi bölgelerine ürün gönderimi yapmaktadır. 7-8 civarında firma tüm Türkiye’ye ürün gönderebilecek kapasiteye sahip.

Vakumlu Çiğ Köfte

Çiğ köfte firmaları ağırlıklı olarak tek üretim merkezli çalışmakta, üretilen çiğ köfte günlük olarak bayilere/şubelere dağıtılmaktadır. Etsiz üretilen çiğ köfteler üretim tesislerinde vakumlu ambalajlara konulup şubelere bu şekilde gönderilmektedir. Vakumlu ambalajla ürün ilk üretildiği andaki gibi taze kalabiliyor, vakumu açılmadığı ve dolapta saklandığı sürece günlerce tazeliğini koruyabiliyor. Bu yüzden bayilikte dikkat edilmesi gereken hususlardan en belirgini de bu vakum meselesi. Vakumu açılan ürün kısa sürede tüketilmeli, günlerce çiğ köfte tezgahlarında bekletilmemelidir. Örnek vermek gerekirse Çiğköfteci Sait vakumlu ambalajlarını 12,5 Kg lık olarak hazırlamaktadır. Çiğköfteci Sait’in 12,5 Kg lık vakumu açıldığında kısa sürede tüketilmesi gerektiği için ürün tazeliği her şubede aynı düzeyde değildir. Günlük satışı 5 Kg olan bir çiğ köfte dükkanı açmış olduğu vakumu bir günde bitiremeyecektir. Bu yüzden müşteri için bir şubeden alınan lezzet başka bir şubede aynı olmamaktadır. Bunun yanında çiğköftemiss 2,5 Kg lık vakumlu ürünler kullanmaktadır.  çiğköftemiss’in 2,5 Kg lık vakumlu ambalajı açıldığında şube tarafından satışı daha rahat olacağı için ürün tazeliği maksimum düzeyde olacaktır. Bayilik görüşmelerinde bulunurken bu vakum miktarını mutlaka göz önünde bulundurun.

Yan Ürünler

Dikkat edilmesi gereken başka bir husus ürün çeşitliliği ve yeni ürünlerin satışı. Bayilik alındığında lisansör yani bayiliği, isim hakkını veren firma koyduğu kurallar çerçevesinde ürünlerin satışında sınırlamalar getirir. Şöyle ki; Komagene firmasından bayilik aldığınızda sadece Komagene’nin satışına izin verdiği ürünleri satmak zorundasınız. Ürün çeşitliği Komagene’nin koyduğu ürünlerle sınırlıdır. Şube açmak istediğiniz yerde Komagene’nin yan ürünlerini beklediğiniz seviyede satamayabilir, yeni yan ürünler koymak isteyebilirsiniz. Ama Komagene buna izin vermeyebilir. Aynı şekilde Tatlıses Çiğköfte’de bu şartları isteyecek, belli ürünlerin dışında ürün satamayacaksınız. Ama Çiğköfteci Sait, Ömer Usta ve Çiğköftemiss gibi firmalarda kurallar biraz daha esnektir. Firma merkeziyle yaptığınız görüşmeler sonunda koymak istediğiniz yan ürünlerle ilgili onay alabilirsiniz. Mevcut dükkanınızda ekstra ürünler (sabah kahvaltı, börek, bardakta mısır, dondurma, tatlı, turşu vs) satarak yan gelirlerinizi arttırabilirsiniz.

Görseller

Ürün satışında en etkili malzemelerden biri de ürün görselleri. Ürünlerini en etkili şekilde tanıtmak isteyen bir çiğ köfte şubesi bayilik aldığı merkezden gerekli dökümanları ve broşürleri tedarik edebilmelidir. Tezgahınızda bulunan çiğ köftenin tadı, kokusu, görünüşü, süslemesi ne kadar güzel olursa olsun dükkan önünden geçen potansiyel müşterilerine görsel destekli bir tanıtım yapmayan dükkanın satışları düşük olacaktır. Aynı zamanda dükkanın dış tabelası ve cam giydirmeleri de çok etkilidir. Çoğu çiğ köfte bayiliği veren firma ürün görsel desteği vermekle beraber Battalbey, Çiğköfteci Sait ve benzeri çiğ köfteciler görsel destekte bulunmamaktadır. Şube bireysel olarak görsel çalışmaları yapmakta, bunda da çok zorlanmaktadır. Müşteri markanın kalitesini hissetmeli, görsellerin iştah açıcı özelliğiyle alışverişini yapabilmelidir. Tüm şubelerde tek tip poşet, ambalaj, mıknatıslı magnet, broşür, afiş ve benzeri görsellerin bulunması müşteri açısından da güven verir.

Dükkan İçi Dolap ve Tezgahlar

Her bayilik sisteminin kendine özgü sistemi olmakla beraber tamamen bağımsız, “nasıl istersen öyle olsun” mantığıyla şube veren bayilik sistemleri de mevcuttur. Yatırım yapılacak tutar fazla değilse, ekonomik dolap ve tezgah yapıları tercih edilebilir. 1.000 TL-9.000 TL arasında değişen çiğ köfte tezgah yapılarının dükkan içi konum ve satış için uygunluk seviyesi iyi belirlenmeli, gereksiz tezgah yapısından uzak durulmalıdır. Ekstra gider olarak karşınıza çıkabilecek uzun tezgah yapılarındansa, kısa ama işlevsel yapılara sahip tezgahlar tercih edilmelidir. Bazı bayilik sistemleri tezgah yapılarının standartları olduğunu belirtse de maliyetleri yüksek olmasından dolayı tercih edilmezler. Amaç karlı bir yatırım ise düşük yatırım maliyeti yüksek gelir optimizasyonu iyi ayarlanmalıdır.

Ürünlerin Sevkiyatı

Ürünlerin tazeliği, şubeye hızlı bir şekilde gönderilmesiyle doğrudan alakalıdır. Çoğu çiğ köfte firması İstanbul merkezli olup şubelere ürünlerini İstanbul üzerinden çıkarmaktadır. İstanbul içine ürünleri günlük dağıtan firmalar, diğer illere kargo firmaları veya otobüs firmalarıyla gönderim gerçekleştirmektedir. Bayilik alınacak firmanın ürün gönderim şartları, nakliye bedelleri ve gönderim süreleri iyice soruşturulmalıdır. Bazı firmalar bayilik görüşmelerinde bu nakliye bedellerinden bahsetmemekte, şube açıldıktan sonra çıkan bu ekstra gider ile şube sahipleri zor duruma düşebilmektedir.

Eğitim ve Destek

Karlı bir yatırım yapmak isteyip dükkan açıp işletemeyen, işin ince noktalarını bilmeden faaliyet gösterip bir kaç ay içinde kapatmak zorunda kalan sayısız girişimci bulunmaktadır. İşi bilmek, uygulamaya dökmek, pratik olarak faal olmak piyasaya ayak uydurmak ticaretin altın kurallarındandır. Çiğ köfte bayiliği açmak istiyorsanız öncelikle çiğ köfte satışını öğrenmeli, sunum ve paketlemede sorunsuz hizmet verebilmelisiniz. Bilmediğiniz bir sektöre giriş yapıyorsanız bilen birinden sektörün inceliklerini iyi öğrenmeli, ayakta kalabilmek ve satışlarınızın yüksek seviyelere çıkartmak için profesyonel bir destek almalısınız. Aslında bayilik/franchising veren birçok firma bu eğitimleri girişimci adaylarına zorunlu kılıyor. Mutlaka bu eğitimleri almalı ve bayisi olduğunuz firmanın ürünlerini ilk günden başlayarak iyi pazarlayabilmelisiniz. Franhchising’in mantığı bu satış stratejisini dayanır. Her şube daha önce denenmiş, başarıya ulaşılmış örnek bir satış stratejisini benimsemeli, bu yolda devam edip aynı başarıya ulaşabilmelidir.

En Önemli Konu : Bayilik Bedeli (veya İsim Hakkı)

Bu kadar çok çiğköftecinin olduğu bir ortamda ortalıkta hava parası mahiyetinde İsim Hakkı, Franchising Bedeli, Giriş Bedeli gibi kavramlarda dolaşması normal karşılanmalıdır. Çoğu çiğ köfte firması ürünlerini satabilmeniz, markalarını kullanabilmeniz için Bayilik Bedeli adı altında ücret talep etmektedir. Internetten kısa bir araştırma sonucu ulaşabileceğiniz bayilik fiyatlarını kısaca vermek gerekirse; Komagene:35.000 TL, Elazığlı Çiğköfteci Ahmet Usta: 30.000 TL, Çiğköftem:30.000 TL, Meşhur Adıyamanlı Çiğköfteci Ömer Usta:10.000 TL, Cesa:10.000 vs, Tatlıses Çiğköfte: 8.000 TL şeklindedir. Verilen rakamların içeriğinde tabela, görsel, dolap ve benzeri ürün grupları yer alabilmektedir. Bunun dışında çiğköftemiss gibi kampanyalı bayilik veren firmalar da bulunmaktadır. Çiğköftemiss 2014 yılı itibariye bayilik bedeli almadan 4990 TL ye dükkan kurulumu yapıyor, dükkan içerisinde kullanılan mobilya, çiğ köfte dolabı ve tabela görseli veriyor, yanında da 200 kg çiğ köfte hediye ediyor. Çiğköftemiss’ten bayilik alanlar bu aldığı hediye çiğ köfteleri satarak kurulumda ödediği miktarın büyük kısmını geri kazanabiliyor.